ديه چيست؟

شرح قوانين حقوقي

ديه چيست؟

ديه مالي است كه بايد براي جناياتي كه عليه اشخاص مي شود پرداخت شود و منظور از جنايات عليه اشخاص جرايمي است كه عليه جسم يا جان افراد مرتكب شده است. اگر ضرب و جرحي نسبت به شخصي صورت بگيرد، يعني جرمي عليه جسم فرد انجام شده باشد ديه‌ ي پرداختي به خود فرد پرداخت مي ‌شود. و اگر عليه جان باشد يعني فردي به قتل برسد ديه به افرادي از خويشاوندان كه اصطلاحاً به اولياي دم مشهور هستند، پرداخت مي ‌شود.

در جرايمي كه غيرعمد هستند ديه مجازات اصلي به حساب مي ‌آيد اما در جرايمي كه عمدي هستند مجازات اصلي عموماً قصاص است مگر اين كه به دلايلي قصاص غير قابل اجرا شود و يا قرباني يا اولياي دم از اجراي قصاص گذشت كنند، در اين صورت قصاص به ديه تبديل خواهد شد.

پرونده هاي مشمول ديه اين روزها بسيار زياد است و اطلاعات مردم در اين زمينه كم است، پس توصيه ما به شما اين است كه با وكيل ديه در اصفهان بصورت حضوري و غيرحضوري در ارتباط باشيد و از تجارب وي بهره ببريد.

وكيل متبحر در اصفهان مي گويد: در قانون قبلي مجازات اسلامي (مصوب ۱۳۷۰) براي مردم تعيين ديه و محسابه آن دشوار بود؛ در قانون مجازات اسلامي قبلي ديه ۱۰۰ شتر، ۲۰۰ گاو، ۱۰۰۰ گوسفند، ۲۰۰ دست حله يماني و ۱۰۰۰ دينار و ۱۰۰۰۰ درهم دانسته شده بود كه فرد جاني يا مرتكب مي ‌توانست يكي از اين‌ها را انتخاب و پرداخت كند.

وي مي ‌افزايد: در قانون قبلي آمده بود كه اگر پرداخت هر كدام از اين موارد دشوار باشد فرد مي ‌توانست قيمت معادل آن را پرداخت كند به همين دليل معمولاً ابتداي هر سال قوه‌ قضاييه قيمت اين‌ موارد را مشخص و به محاكم براي تعيين ميزان ريالي ديه اعلام مي‌ كرد. درهم، دينار و حله يماني پس از گذشت زماني موضوعيت خود را از دست داد. بنابراين ديه محدود شد به همان سه گونه شتر، گاو و گوسفند كه خود اين‌ها نيز قيمت ‌هايي دارند؛ يعني ۱۰۰ شتر ارزان ‌تر است از ۲۰۰ گاو و ۲۰۰ گاو ارزان ‌تر است از ۱۰۰۰ گوسفند. با اين وجود به علت اين كه انتخاب نوع ديه با متهم بود عملاً قيمت ۱۰۰ شتر مبناي ديه قرار مي ‌گرفت.

در قانون جديد قانون مجازات اسلامي ۱۳۹۲ قانون ‌گذار اساسا از موارد فوق ‌الذكر نام نبرده است٬ و در ابتداي هر سال قوه ‌قضاييه مبلغ ريالي ديه را براساس منابع شرعي در رابطه با ميزان ديه تعيين، و به محاكم اعلام مي ‌كند. اين يكي از تفاوت‌ هايي است كه قانون جديد نسبت به قانون قبلي دارد.

انواع ديه از نظر وكيل ديه در اصفهان

طبق قانون مجازات اسلامي ديه به اين شكل تقسيم بندي مي شود :

ديه قتل: ديه اي است معادل يك ديه كامل انسان، و نرخ ديه هر سال توسط قوه قضاييه تعيين مي شود . بنابراين ، اگر كه شخصي انساني را به قتل برساند و مجازات ديه براي آن تعيين شده باشد ، بايد ديه اي معادل ديه يك انسان كامل به اوليا دم او بپردازد . البته در اين خصوص تفاوت در ميزان ديه زن و مرد نيز مورد توجه قرار خواهد گرفت .

ديه اعضاي بدن : يكي ديگر از انواع ديه ، ديه اعضاي بدن است . در صورتي كه عضو تك باشد يعني تنها يك عدد در بدن انسان از آن باشد ، از بين بردن آن ديه كامل دارد و در صورتي كه از يك عضو دو عدد موجود باشد ، از بين بردن يكي از آنها نصف ديه كامل و از بين بردن هر دوي منجر به پرداخت ديه كامل مي شود .

مطابق قانون مجازات اسلامي ، از بين بردن اعضاي بدن ديه مشخص و معين دارد كه به تفصيل اشاره شده اند . به عنوان مثال ديه مو ، ديه چشم ، ديه بيني ، ديه لاله گوش ، ديه لب ، ديه زبان ، ديه دندان ، ديه گردن ، ديه فك ، ديه دست و پا ، ديه ستون فقرات و غيره كه به صورت كامل در قانون ذكر شده است .

ديه منافع اعضاء : در صورتي كه شخصي مرتكب جنايتي شود كه به سبب آن شخصي برخي از حواس خود را از دست بدهد ، بايد ديه منافع (منفعتي كه از برخي از اعضا حاصل مي شود مثلا منفعت شنيدن توسط گوش مختل شود ؛ اما خود گوش آسيبي نبيند )آن عضو را پرداخت كند . مطابق قانون مجازات اسلامي ، ديه منافع شامل مواردي همچون ديه عقل ، ديه شنوايي ، ديه بينايي ، ديه بويايي و ديه صوت و گويايي است .

ديه جراحات : هرگاه شخصي مرتكب جنايتي شود و به سبب آن شخصي جراحتي پيدا كند بايد ديه جراحاتي كه او ديده را پرداخت كند كه ميزان اين ديه به ميزان جراحت وارد شده و بنا به تشخيص پزشكي قانوني مقدار آن مشخص خواهد شد . مانند ديه خراش ، كبودي ، تورم و …

ارش و چگونگي تعيين ديه در پزشكي قانوني

در قانون ارش به اين گونه تعريف شده كه عبارت است از ديه اي كه بر اساس نوع جرم و كيفيت جرم و همچنين تاثير آن بر سلامت مجني عليه و … مقدارش تعيين مي شود؛ براي تعيين مقدار اين نوع ديه ابتدا پزشكي قانوني بايد ميزان خسارت وارد شده را تعيين كند و سپس به نسبت خسار وارد شده ميزان ارش مشخص مي شود.

ماه هاي حرام

آنطور كه در قانون مشخص شده و بر خلاف باور عموم مردم چهار ماه قمري ذي القعده، ذي‌الحجه، محرم و رجب ماه‌هاي حرام هستند. در اين چهار ماه جنگ كنار گذاشته مي‌ شود و ديه افزايش پيدا مي كند. اما اين افزايش ديه نيز بر خلاف آنچه مردم فكر مي كنند ۲ برابر مي شود، تنها يك سوم به آن اضافه مي شود. اين سنتي است كه از قبل از اسلام به جا مانده است و هدف از آن ايجاد امنيت براي افرادي است كه مي ‌خواهند به حج بروند يا تجارت كنند و به سلامت به شهر خود برگردند.

مسئول پرداخت ديه كيست؟

فرد مقصر مسئول پرداخت ديه است و اگر فوت كرده باشد از ماترك وي برداشته مي ‌شود. با اين وجود امروزه اگر كه تصادفي با خودرو صورت بگيرد، شركت‌هاي بيمه ‌گر مسئوليت پرداخت ديه را بر عهده دارند.

همچنين مواردي اتفاق مي افتد كه ديه كشته‌ شدگان را دولت ايران پرداختش را بر عهده مي ‌گيرد؛ بطور مثال زماني‌ كه شخص يا اشخاصي در اثر ازدحام كشته/زخمي‌ شوند يا جسد مقتولي در خيابان و اماكن عمومي پيدا شود و نتوان اين قتل را به كسي نسبت داد، پرداخت ديه از بيت المال انجام مي شود و فرقي نمي ‌كند قتل عمد بوده يا غير عمد بوده باشد. (مثل حادثه رانندگي)

اگر قتلي كه رخ داده را مراجع انتظامي، عمد تشخيص دهند و مقصر آن شناسايي نشده باشد ديه مقتول از بيت المال به ورثه او داده مي شود. و اگر قاتل شناسايي شد اما فوت كرده بود قصاص به ديه تبديل شده و از اموال بر جا مانده او پرداخت مي شود و اگر مالي نداشت از اموال خويشاوندان نزديك او پرداخت مي شود واگر خويشاوندان نيز نداشتند و اعسار آنها ثابت شد، پرداخت بر عهده دولت است.

حال اگر كه پس از پرداخت ديه از جانب دولت، قاتل شناسايي شود، موظف است ديه را به بيت ‌المال باز گرداند. اين حكم شامل عابران پياده‌ اي كه از محل ممنوع عبور افراد پياده در خيابان ‌ها و اتوبان ‌ها عبور مي‌ كنند و با خودروي داراي سرعت مجاز برخورد كرده و كشته مي ‌شوند و راننده حاضر يا متواري شده‌ است، نمي ‌باشد و ديه‌ اي به خانواده اين گروه از مقتولين تعلق نمي ‌گيرد.

چه مجازات هايي مشمول ديه مي شوند؟

وكيل ديه در اصفهان در صورتي مي‌تواند از دادگاه تقاضا كند جرم هاي زير را به ديه تبديل كند :

– قتل شبه عمد : يعني فرد قاتل در هنگام انجام عمل قصد كشتن و به قتل رساندن طرف مقابل را نداشته ولي منجر به كشته شدن فرد شده است. در قانون از آن تحت عنوان قتل شبه عمد نام مي برند و مشمول ديه مي شود.

– فوت در جرائم رانندگي : تمامي حوادثي كه از طريق جرائم رانندگي به وجود آمده است و به هر روشي سبب فوت شخص تصادفي شده است و يا منجر به آسيب رساندن به بخشي از بدن او شده است، مطابق قوانين وضع شده ميزان ديه تعيين مي گردد.

خسارت هاي مازاد بر ديه

در بعضي از موقعيت ها به دليل شرايط پيش آمده فردي كه ديه به او تعلق گرفته است ،علاوه بر ديه هزينه هاي زياد ديگري براي موارد درماني، دارو، بيمارستاني و … كرده است كه در چنين موقعيتي مي تواند با كمك وكيل متبحر در اصفهان از دادگاه مربوطه تقاضاي خسارت هاي مازاد بر ديه را نمايد.

با وجود اين كه برخي از افراد قانون گذار در اين مورد اختلاف نظر دارند اما اگر كه از سوي شخص ضرر ديده اين درخواست اعلام شود موظف به رسيدگي هستند.

جهت هرگونه مشاوره و اعطا وكالت در زمينه ديه مي توانيد از خدمات مشاوره و وكالت حامد اميري وكيل در اصفهان از طريق راه هاي ارتباطي مندرج در و ب سايت بهره مند شويد.

https://isfahan-lawyer.ir/وكيل-ديه-در-اصفهان/

تا كنون نظري ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در رویا بلاگ ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.